Jak napisać dobre CV (życiorys) – kompletny poradnik dla szukających pracy
Czy wiesz, że pracodawca przeciętnie na każde CV patrzy mniej niż 10 sekund? Tyle musi wystarczyć, aby Twoje CV przekonało go do głębszego rozważenia Twojej kandydatury. Z jednej strony dokument aplikacyjny powinien spełniać szereg reguł, z drugiej natomiast musi Cię czymś interesującym wyróżnić spośród dziesiątek innych osób. Czytaj dalej nasz poradnik jak napisać CV, a dowiesz się co zrobić, aby Curriculum Vitae wyglądało dokładnie tak jak życzyłby sobie tego Twój przyszły pracodawca.
Czym jest CV i jak je napisać
CV (inaczej Curriculum vitae, oznaczające po łacinie bieg życia) to dokument przestawiający podstawowe dane, doświadczenie, kwalifikacje zawodowe i cechy osoby ubiegającej się o pracę. W CV wszystkie informacje o kandydacie są pogrupowane według kilku kategorii tematycznych. Prawidłowo zbudowane, wzorowe CV powinno zawierać:
- Dane osobowe / dane personalne
- Doświadczenie zawodowe / historia zatrudnienia
- Wykształcenie / edukacja
- Dodatkowe umiejętności / kwalifikacje
- Klauzula o ochronie danych osobowych
Wymienione segmenty to te najczęściej pojawiające się w Curriculum Vitae. Specyfika niektórych stanowisk pracy lub dotychczasowe doświadczenie (a właściwie jego brak) może sprawić, że nie trzeba podawać wszystkich podanych wyżej sekcji.
Oprócz wymienionych podstawowych działów CV możesz rozważyć zamieszczenie innych elementów:
- Zdjęcia
- Profilu zawodowego (stosowany często w CV w innych krajach)
- Celów zawodowych
- Dodatkowych osiągnięć
- Umiejętności językowych
- Kursów i szkoleń / certyfikatów
- Licencji
- Zainteresowań
Pamiętaj, to jakie elementy zamieścisz w CV zależy od stanowiska, wymogów pracodawcy oraz od tego co masz do zaoferowania jako przyszły pracownik.
Wygląd CV – format i układ wersji elektronicznej i drukowanej
Przyjęło się, że curriculum vitae ma postać dokumentu w formacie A4 w orientacji pionowej. Powinno zajmować jedną, maksymalnie dwie strony. Jeśli stworzyłeś CV i zajmuje więcej niż 1 stronę to lepiej zastanów się jeszcze raz czy nie zawiera niepotrzebnych elementów. Dokument powinien mieć przejrzysty układ. Nie powinieneś przesadzać z ilością zastosowanych kolorów i czcionek – jeśli używasz więcej niż 2 różnych czcionek przemyśl czy jest to na pewno konieczne. Życiorys powinien zawierać w części górnej tytuł – Curriculum Vitae. Każda sekcja – oprócz danych osobowych powinna być nazwana.
Zadbaj, by Twoje CV było w formacie PDF – dokumenty DOC, DOCX i ODF mogą wyglądać inaczej na komputerze pracodawcy niż na Twoim, wysyłając PDF masz pewność, że odbiorca zobaczy dokładnie to co Ty chcesz. Jeśli załączasz list motywacyjny warto, by był w tym samym pliku co życiorys. Mało kto wie, ale ważna jest także nazwa pliku – niech przyjmie postać Twoje Imię i Nazwisko – stanowisko – CV.pdf. Tytuł wysłanego maila również powinien zawierać Twoje imię i nazwisko oraz stanowisko. Te proste zabiegi ułatwią pracę osobie rekrutującej i sprawią, że Twoje CV nie zginie w gąszczu innych.
A jak powinno wyglądać CV w wersji drukowanej ?
Pisząc CV w wersji drukowanej zadbaj, aby wydruk był dobrej jakości – xero z przebarwieniami odpada. Możesz zainwestować kilka groszy w lepszy papier to wyróżni Cię już na starcie. Miłym akcentem będzie odręczne podpisanie dokumentu.
Kolejność sekcji w CV
Rekruterzy analizują dziesiątki życiorysów dziennie i na wstępną selekcję każdego dokumentu przypada tylko kilka sekund, dlatego to jak napiszesz CV, jak rozmieścisz sekcje jest kluczowe. Powinieneś tak zbudować swój dokument, aby jego rozkład nie był dużym zaskoczeniem dla osoby czytającej oraz by wyeksponować najważniejsze dla pracodawcy informacje – doświadczenie.
Proponowana kolejność sekcji:
- Dane osobowe
- Doświadczenie zawodowe
- Wykształcenie
- Dodatkowe umiejętności
- Klauzula o ochronie danych osobowych
Dane osobowe – nie zrób błędu!
Dane personalne w CV stanowią podstawę do kontaktu pracodawcy z tobą. Muszą być zatem, kompletne, aktualne i zawierać:
- Imię i nazwisko – najpierw imię później nazwisko, Jeśli masz dwa imiona, a korzystasz z jednego podaj tylko pierwsze.
- Data i miejsce urodzenia – podaj w formacie 1 VII 1990 r. Warszawa. Miejsce urodzenia nie jest obowiązkowe.
- Adres zamieszkania – zamieszczaj adres zamieszkania, a nie zameldowania.
Numer telefonu – jest podstawową formą do kontaktu między pracodawcą a kandydatem. - Adres e-mail – podaj adres skrzynki z której aktywnie korzystasz.
- Zdjęcie – zależy od rodzaju stanowiska na które aplikujesz
Zdjęcie w CV – dodawać czy nie?
To czy powinieneś zamieszczać zdjęcie w CV zależy głównie od stanowiska na jakie aplikujesz. Tam gdzie wygląd zewnętrzny jest wymagany (więc głównie w profesjach gdzie potrzebny jest kontakt z klientem) i może być atutem warto je dodać. Jeśli nie – możesz odpuścić. Jednak pamiętaj, że wygląd może być Twoim atutem. Co ciekawe za granicą zamieszczanie zdjęcia może być potraktowane jako nie na miejscu.
Jak wpisać dane personalne do CV zobacz w artykule: Jak powinny wyglądać dane osobowe – personalne / kontaktowe w CV
Doświadczenie zawodowe – najważniejsza sekcja Twojego CV
Do tej sekcji powinieneś przyłożyć najwięcej uwagi.
W Polsce przyjął się odwrócony porządek chronologiczny w CV. Oznacza to, że na początku powinieneś zamieścić miejsca gdzie pracowałeś ostatnio, a na końcu swoją pierwszą pracę. Oprócz układu odwróconego chronologicznego wyodrębnia się jeszcze:
- układ funkcjonalny
- układ celowy
jednak nie są one szeroko stosowane w Polsce.
Doświadczenie zawodowe powinno być podzielone na dwie kolumny – w lewej powinieneś zamieścić okres w jakim pracowałeś w danej firmie, a w prawej nazwę firmy oraz stanowisko i jego krótki opis lub zakres powierzonych Ci obowiązków. W tej sekcji możesz spokojnie zamieścić staże i praktyki przy czym powinieneś oczywiście to zaznaczyć.
Więcej szczegółów i informacji jak napisać swoje doświadczenie w CV znajdziesz w artykule Historia zatrudnienia i doświadczenie zawodowe w CV . W artykule jak napisać CV bez doświadczenia zawodowego dowiesz się jak utworzyć życiorys, gdy jesteś świeżo po szkole lub studiach.
Wykształcenie
Podobnie jak w doświadczeniu zawodowym powinieneś zastosować tutaj odwrócony porządek chronologiczny. Również należy zastosować dwie kolumny – po lewej stronie okres nauki, po prawej nazwę szkoły / uczelni, którą można wzbogacić o dodatkowe bardzo przydatne informacje na temat wydziału, specjalizacji, kierunku czy stopnia studiów lub chociażby profilu klasy. Wykształcenie w CV nie musi być bardzo szczegółowe, tzn nie musisz podawać tam szkoły podstawowej i gimnazjum. Możesz również zamieścić zwięzłe informacje na temat pracy dyplomowej – jeśli ma to jakiś związek ze stanowiskiem na jakie aplikujesz.
Więcej informacji jak napisać wykształcenie w CV, co zrobić gdy masz przerwy lub niepełną edukację oraz co zrobić gdy powtarzałeś klasę znajdziesz w artykule Jak powinno wyglądać wykształcenie w CV
Dodatkowe umiejętności – twoje dodatkowe kwalifikacje
W tej sekcji CV możesz zamieścić wszystko to czego się nauczyłeś, a co nie kwalifikowało się do Wykształcenia. Oczywiście podaj tylko atuty, które na danym stanowisku mogą być przydatne. Przykładowe umiejętności to:
- Prawo jazdy (posiadana kategoria, dodatkowe uprawnienia)
- Kurs obsługi komputera (np, umiejętność obsługi pakietu MS Office)
- Języki obce (jeśli mamy się czym pochwalić lub języki są istotne na danym stanowisku można z nich utworzyć dodatkową sekcję)
- Posiadane licencje i kursy (jeżeli nie tworzysz specjalnej sekcji)
Zainteresowania – tajna broń w CV
Wbrew pozorom całkiem istotny jest fragment CV mówiący o Twoich zainteresowaniach. Stwarza Ci możliwość poprawienia postrzegania Twojej osoby przez przyszłego pracodawcę. Możesz sprawić, że zobaczy w Tobie człowieka, a nie tylko pracownika. Możesz łatwo się wyróżnić i sprawić, że będziesz zapamiętany. Najwięcej możesz ugrać, jeśli Twoje zainteresowania będą w jakiś sposób zbieżne ze stanowiskiem na jakie aplikujesz, lub pokażą pewne cechy przydatne w przyszłej pracy. Pamiętaj, że na rozmowie kwalifikacyjnej będziesz mógł być zapytany o zainteresowania więc nie kłam!
Więcej informacji jak napisać sekcję zainteresowań w CV znajdziesz w artykule Jakie zainteresowania w CV? Kilka porad, pomysły i użyteczne przykłady
Co to profil zawodowy – jak go napisać? Czy w ogóle go pisać?
Profil zawodowy jest krótkim 2-3 zdaniowym podsumowaniem zawodowym Twojej osoby. Powinien zawierać Twoje najważniejsze cele zawodowe, osiągnięcia oraz cechy charakteru. Profil, jest zamieszczany w górnej części CV, pod lub nawet przed danymi osobowymi Jeżeli jest zamieszczony przykuwa uwagę pracodawcy i w ciągu kilku sekund prezentuje Twoją osobę. Decydując się na stworzenie profilu zapomnij o stosowaniu zwykłych sztampowych stwierdzeń, odwołuj się natomiast do faktów z Twojej dotychczasowej kariery. Już niedługo więcej informacji jak pisać profil zawodowy w CV
Klauzula o ochronie danych osobowych – absolutny niezbędnik
Zgodnie z polskim prawem, aby Twoja aplikacja mogła zostać zarchiwizowana i aby Twój przyszły pracodawca mógł skorzystać z danych osobowych które podałeś, konieczne jest zamieszczenie specjalnej formuły – Klauzuli o ochronie danych osobowych.
Zobacz:
Na koniec dwa pro tipy!
Przed pisaniem życiorysu i zadaniem sobie pytania jak napisać CV siądź i dokładnie przypomnij sobie co robiłeś na studiach, na jakie kursy chodziłeś, może masz doświadczenie wolontariacie, czy wykonywałeś jakieś prace sezonowe, z których zdobyte doświadczenie może być przydatne. Wszystko to może się przydać.
Jeśli kandydujesz na różne stanowiska nie wysyłaj wszędzie tego samego CV. Zastanów się i przemyśl które informacje będą przydatne pracodawcy na jednym, a jakie na drugim stanowisku. Wysyłanie przygotowanego wcześniej uniwersalnego CV owszem, ułatwi Ci pracę i zmniejszy czas potrzebny na rozesłanie aplikacji, ale również zmniejszy szanse na zauważenie Twojej kandydatury przez odbiorcę. Doświadczony rekruter rozpozna takie hurtowe CV bez problemu.
Wzory CV
Poniżej przykładowe wzory CV różnych zawodów.
- CV doradcy w call center
- CV kelnera
- CV kierowcy samochodów ciężarowych
- CV kierownika sklepu
- CV księgowej
- CV kucharza
- CV magazyniera
- CV prawnika (radcy prawnego)
- CV przedstawiciela handlowego
- CV recepcjonistki
- CV sekretarki
- CV sprzątaczki
- CV sprzedawcy w Lidlu / Biedronce
- CV sprzedawcy w sklepie odzieżowym
- CV urzędnika
- CV do wojska / życiorys żołnierza